Hemde ne kendini ne de sizi hiç yormadan, hırpalamadan, ağlamadan.. O uyusa, siz biraz kendinize vakit ayırsanız; biraz kahve yada çay, bir kitap, uzatılmış bacaklar, başın altına doldurulmuş yastıklar ve katır kütür eden sırtınız, boynunuz için biraz rahatlama.. Bu işin anne penceresinden görülen tarafı, bebekler içinse durum bu kadar basit değil maalesef..

Özellikle doğumdan itibaren 3 yaşa kadar ki dönem, bebeklerde beyin gelişimi açısından hayatı önem taşımakta. Beyin gelişiminin %80’ini bu evrede tamamlar ve ölçüsü neredeyse yetişkinlikteki büyüklüğüne ulaşır. Ayrıca bu dönemde olan hataların telafisi de pek mümkün değil. Yetersiz beslenme, düzensiz ve kalitesiz uyku beyin gelişimini olumsuz yönde etkileyen faktörler.

Ninnilerde bile geçen “uyusun da büyüsün” deyimi gerçek aslında 🙂 Evet, bebekler uyuyarak büyüyorlar. Uyku sırasında, özellikle de karanlıkta melatonin* hormonu salgılanır ve melatonin salgılanması bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli bir role sahiptir. Aynı zamanda hipofiz bezinin daha fazla büyüme hormonu salgılamasını sağlar. Bebekler uyurken çalışmayan kasları da çalışır ve enerji depoları yenilenir. Uykularında, gün içinde oynadıkları oyunlardan öğrendiklerini organize ederek, kaydederler. Bu sayede beyinde nöronlar arası bağlar oluşur ve güçlenir.

Özetle uyku en az beslenme kadar önemli ! Hamileyken okumaya başladığım ve hala ara ara göz gezdirdiğim onca bebek bakımı, psikolojisi kitabı, geçmiş tecrübelerinden hatırladıklarıyla bizi aydınlatan büyüklerimiz ve tabiki internet ! Çok şey öğrenme, okuma ihtiyacı,  en iyisini yapma çabasından kaynaklanıyor ve ne kadar okuyup araştırırsanız araştırın iş uygulamaya gelince illaki kendinizi yetersiz hissettiğiniz ve hatta suçladığınız bir an olabiliyor maalesef. Özellikle bir türlü rayına oturtulmamış bir uyku söz konusuysa..

Kızım, doğumdan sonra ki ilk 3 aylık uyku düzensizliğinin normal olduğu dönem haricinde de hep uykusuz bir bebek oldu aslında babası da zamanında öyle olduğu için genetik olduğunu tahmin ediyoruz 🙂  Defalarca denenmiş Tracy Hogg yatır kaldır yöntemleri, Harvey Karp kundakları, bebek yetiştirmiş herkesin verdiği onlarca sıradan öneri ve internet maceralarımız derken şunu söyleyebilirim ki her bebek başlı başına farklı. Al bu kitabı, oku, uygula uykusu düzene girecek diye bir şey söz konusu değil ! Üstelik önerilerin tamamı birbirinin aynı ve çok katı. Yanınızda yatırmayın, ayağınızda sallamayın, uyanırsa siz değil babası baksın, size alışır falan filan! Yahu Allah aşkınıza bebeklerden bahsediyorsunuz, hani şu bir kaç sayfa önce anne kokusuyla sakinleşir dediğiniz insan yavrularından ! Ne diye gece bas bas bağırsın ama kucağınıza alsanız bile susunca bırakın ve bunu gerekirse sabaha kadar tekrarlayın diyorsunuz ! Yazık değil mi sudan çıkmış balık gibi,  okuyup uygulayınca olacak sanan tazecik anne babalara, biz de öyleydik ! Haybeye hem kendimizi hem de bebeğimizi yorduk ve bir zaman sonra o ana kadar okuyup, duyup, öğrendiğim her şeyi bir kenara bırakıp bebeğimin az uykuyla yetinebilen bir bebek olduğunu, ona başlı başına bir çözüm bulmam gerektiğini fark ettim.

Size, en yalın haliyle 24 aylık kızımla uyku rutinimizi nasıl sağladığımı anlatacağım, dilerim faydası olur..

İlk olarak anneyi yada babayı ne zaman ve ne kadar istiyorsa veriyoruz 🙂 Uyuyana kadar yada uyku anında da.. Katı kurallar, aman alışırlar, büyüyünce de isterler yok ! Büyüdüğünde, değişimleri, olması gerekenleri, siz anlatırken dinleyen ve anlayan bir çocuk yetiştirmeye çalışıyor ve bu doğrultuda çaba sarf ediyorsanız kuruntularla anın tadını kaçırmaya gerek yok.

Sonra, eğer uykuya pek düşkün bir bebek değilse bebeğiniz, öncelik sabah uyandığı ve öğlen uyuyacağı saatleri gözden geçirmek. Misal gece 23:00 de ayakta olan bir bebek mutlaka sabah geç kalkmış, öğlen uykusuna da geç yatmış demektir ve bu da gece uykusunu geciktiren en büyük faktör diyebiliriz.

Bebeğim başlarda en geç 22:00 de uyuyan bir bebekken, yavaş yavaş  saat 23:00 – 24:00 civarı bile uyanık kalmaya başladı ve uyutmak her geçen gün daha zor oluyordu.

Önce geç yattığı için sabah 09:00 dan önce uyanmayan bebeğimi sabah en geç 06:00 da kaldırmaya başladım. Elbette gece çok geç uyuduğu ve sabahın köründe uyandırıldığı için hayli keyifsizdi ama aynı gün saat 11:00 de yeniden uyudu. Yeni öğlen uykusuna alışana dek ortalama uykuya dalma süresini, oyanlanmasını, isteksizliğini hesaba katarak , bir saat önce 10:00 da yatırdım ve ben de onunla birlikte yattım. Defalarca kalktı yatakta zıplamaya, yorganla oynamaya falan başladı. Geç saatlerde uyuyan uykusuz kalmaya alışkın bir bebek, sabah 06:00’da da kaldırsanız öğlen uykusunu uyumamak için direnebiliyor. Bu yüzden  öğlen ve aynı şekilde gece uykusuna yatırmanız çok önemli.

11:00 de uyuyan bebeğimi 12:30 da yeniden uyandırdım. Yani uyuduğu süre aslında yetersiz aldığı gece uykusuna takviye denecek kadar bile değildi. Başlarda en bildik metot, yani uyutmak için uyandırmak önceliğimiz, kısa bir süre sonra uyku saatleri düzene giriyor zaten.

Sıra gece uykusuna geldiğinde, amaç 21:00 de uyumuş olmasını sağlamak olduğu için yine uykuya dalması için geçecek süreyi hesaba katarak saat 19:30 da banyosunu yaptırdık, 20:00 de ballı sütünü içti, dişlerini fırçaladı ve artık uyumaya hazırdı. Yine ortalama bir saat kadar uyumamak için direndi tabi ama ilk gece saat 21:45 de, ikinci gün 21:30 da, üçüncü gün 21:10 da, dördüncü gün 21:50 de 🙂 ve sonraki günler 21:10 ve 21:00 civarı uyumaya başladı çok şükür.

Tam bir hafta sürdü uyku alıştırmalarımız ve özellikle bu süre boyunca, bazı şeylerden ödün vermeniz çok önemli, misal sosyal hayat, dışarıda geçirdiğiniz  zaman, ev gezmeleri vs. yani özellikle akşam saatlerine sarkan aktiviteler ya geçici bir süre yada bizde ki gibi tamamen askıya alınmalı 🙂 Tüm bu çalışmalar sırasında bebeğinizin yaşı, uyku alışkanlıkları da çok önemli. Düzen sağlamaya çalışırken bu değerleri kendinize göre uyarlamanız gerekiyor. Misal çift uyku döneminde ki bir bebekse, yada anne sütü içen..

Şimdilik yaz ve kış saatlerine göre 22:00 / 21:00 diye revize ediyoruz uyku saatlerimizi.

Bebeklerin ortalama uyku gereksinimleri de aşağıda mevcut, faydası olması dileğiyle,

sevgiler,

0-3     Ay : 16 saat

3-5     Ay : 14 saat

6-23   Ay : 13 saat

24-36 Ay : 12 saat

37-60 Ay : 11 saat

Melatonin : Epifiz bezinin, ışığa duyarlı olan pineolasit hücrelerinden salgılanır. Biyoritmi belirler. Kişiden kişiye göre değişse de 23:00 – 05:00 saatleri arasında salgılanan bir hormondur.